Mediaknipsel 3: “Waarom zouden we moeite doen als Vlamingen toch van ons af willen?”: Waalse leerlingen willen geen Nederlands meer leren

Hey heyy,  in dit blogbericht wil ik jullie wat meer vertellen over een artikel dat ik gelezen heb op de website van HLN. De titel van het artikel is ‘“Waarom zouden we moeite doen als Vlamingen toch van ons af willen?”: Waalse leerlingen willen geen Nederlands meer leren.’

Zoals jullie weten moeten wij, in Vlaanderen, verplicht Frans leren. Dat begint in de lagere school en gaat nog verder in het middelbaar. In Wallonië is dat anders. Nederlands is daar geen verplicht vak. Het is een keuzevak. Niet iedereen in Wallonië leert dus Nederlands.

Wat is nu het probleem? Wel, amper één op de vier Waalse middelbare scholieren kiest Nederlands als tweede taal. Hoe komt dit? “Het is een lelijke, lastige taal. En waarom zouden we de moeite nog doen als de Vlamingen toch zo negatief over ons denken?” De overduidelijke meerderheid kiest voor Engels als tweede taal. “In 2009 was het nog ongeveer half-half.”

Laurence Mettewie (hoogleraar Nederlands en Taalkunde aan de universiteit van Namen) heeft een eigen onderzoek gedaan en geeft meer uitleg. Dat het Nederlands moeilijk is, is volgens haar een grote misvatting. “Het Nederlands is een veel transparantere taal dan we denken. We schrijven het ongeveer zoals we het zeggen, er zijn relatief weinig uitzonderingen die je pakweg in het Engels wel hebt.” Lelijk is natuurlijk subjectief.

Waarom kiezen de Waalse leerlingen niet meer voor Nederlands? Ten eerste is er een tekort van 35 procent voor leerkrachten Nederlands. Ten tweede heeft een deel van de Vlamingen een negatieve perceptie over de Walen. Ten derde gaat de kennis van het Frans bij de Vlamingen achteruit. Al deze aspecten demotiveren de Waalse studenten om Nederlands als tweede taal te kiezen.

Nu, er zijn veel voordelen aan het spreken (en verstaan) van elkaars taal. Ik som er een aantal op:

• Je vindt sneller een job als je tweetalig bent.
• Je zal meer broden verkopen als je de taal van je klant spreekt.
• Het is fijner om bij de koffieautomaat over alledaagse zaken te kunnen spreken met je collega’s. In het artikel wordt het voorbeeld van ‘Wie is volgens jou de mol?’ gegeven.

Mettewie pleit voor het spreken van beide talen en niet het Engels als communicatiemiddel te gebruiken. “Alle finesses en culturele gevoeligheden gaan verloren als je een taal gebruikt die voor geen van beide partijen de moedertaal is. Men gaat toch ook geen federaal regeerakkoord onderhandelen in het Engels?” We denken trouwens dat we het Engels vlotter spreken dan we effectief doen.

We kunnen best het ‘luistertaalmodel’ toepassen. Dit houdt in dat je luistert naar de ander in diens taal en antwoordt in je eigen taal. Hierdoor kan je je identiteit bewaren en je fijngevoeligheid van jouw moedertaal blijven gebruiken. Ook voel je je veiliger, want je hoeft geen schrik te hebben om fouten te maken en de ander begrijpt je. “Maar ook hiervoor blijft taalonderwijs nodig, natuurlijk.”

Dat taalonderwijs vind ik zeer belangrijk. Eigenlijk zouden ze Nederlands verplicht moeten maken in Wallonië. Op deze manier leert heel het land standaard twee van de drie hoofdtalen. Als iedereen een goede basis van beide talen heeft, wordt alles dan niet gemakkelijker? We kunnen beter met elkaar communiceren. Dat is, persoonlijk, echt nodig in België. We moeten natuurlijk niemand verplichten om de andere taal te spreken, maar als je het luistertaalmodel hanteert, verloopt de communicatie toch vlotter?

Ik weet niet of het allemaal haalbaar is, maar één ding weet ik heel zeker: België is een ingewikkeld land. Met overheden op minstens vijf verschillende niveaus, een grote taalbarrière en de (on)nodige ‘negatieve perceptie’ die erbij komt kijken. Zoek maar eens een weg om op een voordelige manier met elkaar te kunnen samenleven.

Het gebruik van Engels in mijn eigen land wil ik zoveel mogelijk vermijden. Ik heb al vaak gehoord dat ‘het Nederlands gaat verdwijnen’ en dat ‘Engels de wereldtaal gaat worden’, maar ik ben hier geen voorstander van. Ik snap dat je het Engels tot op een bepaald niveau moet beheersen om te kunnen (over)leven in deze wereld, maar ik wil mijn moedertaal hiervoor niet laten verdwijnen.

Wat vind jij? Moet het Nederlands verplicht worden in Wallonië? Of moet het Frans een keuzevak worden in Vlaanderen? En wat met het Engels?

Eline

Klik hier om naar het artikel te gaan.

Wit, A. D., & Wit|, |Annick De. (2024, december 18). “Waarom zouden we moeite doen als Vlamingen toch van ons af willen?”: Waalse leerlingen willen geen Nederlands meer leren. hln.be. https://www.hln.be/nieuws/waarom-zouden-we-moeite-doen-als-vlamingen-toch-van-ons-af-willen-waalse-leerlingen-willen-geen-nederlands-meer-leren~a59e6576/